สำรวจประเพณีถือศีลกินผักเมืองภูเก็ต (กินเจภูเก็ต) งานยิ่งใหญ่ 9 วัน 9 คืนของชาวไทย-จีน ชมพิธีลุยไฟ แห่พระ และอาหารเจครบเครื่องที่เมืองไทยใต้
ความเป็นมาของประเพณี กินเจภูเก็ต
เทศกาลกินเจภูเก็ต หรือที่ชาวบ้านเรียก “เจี๊ยะ ฉ่าย” ถือเป็นประเพณีสำคัญของชุมชนไทยเชื้อสายจีนในจังหวัดภูเก็ต สืบทอดมากว่า 200 ปี
โดยจัดขึ้นเมื่อระหว่าง วันขึ้น 1 ค่ำ ถึง 9 ค่ำ เดือน 9 ตามปฏิทินจีน ซึ่งมักตรงกับช่วงเดือนกันยายน–ตุลาคมของทุกปี
พื้นฐานของประเพณีคือการถือศีลกินผัก ไม่บริโภคเนื้อสัตว์ เครื่องปรุงรสแรง และละเว้นงดเว้นเบียดเบียนสิ่งมีชีวิต เพื่อชำระกาย วาจา ใจให้บริสุทธิ์
ไฮไลต์พิธีการและกิจกรรม กินเจภูเก็ต
ภายในเทศกาลกินเจภูเก็ตมีพิธีกรรมแตกต่างและโดดเด่น ซึ่งจับตาได้ดังนี้:
- พิธีอิ้วเก้ง (แห่พระรอบเมือง): ขบวนม้าทรง ธงแดง ฉัตรจีนเดินผ่านถนนในเมือง
- พิธีโก้ยโห้ย (ลุยไฟ): ม้าทรงเดินลุยไฟเพื่อเป็นการสะเดาะเคราะห์
- พิธีโต่ทุ้ย (ปีนบันไดมีด): การปีนขึ้นหรือลงบนบันไดที่ประกอบด้วยใบมีด ซึ่งเป็นภาพสะท้อนของความศรัทธาและทนทานต่อความเจ็บปวด
- อาหารเจ: ร้านค้าและแผงผักในภูเก็ตจัดอาหารเจหลากหลายเมนูตลอดช่วงงาน
ความหมายทางศาสนาและสังคม
เทศกาลนี้ไม่เพียงเป็นงานเทศกาลความสนุกสนานเท่านั้น แต่ยังถือเป็นการแสดงถึง:
- การใช้ชีวิตอย่างมีศีล: ถือศีลกินผักเป็นทางเลือกในการละเว้นการเบียดเบียนและขัดเกลาจิตใจ
- การรวมตัวของชุมชน: ชาวไทยเชื้อสายจีนและนักท่องเที่ยวร่วมกิจกรรม สร้างเศรษฐกิจและวัฒนธรรมท้องถิ่น
- การแสดงออกทางวัฒนธรรม: พิธีกรรมอันโดดเด่นเป็นจุดหมายที่ผู้คนจากทั่วโลกเดินทางมาชม
การนำไปใช้ในชีวิตจริง
- หากสนใจเข้าร่วมงาน ควรเตรียมตัวด้วยการใส่เสื้อผ้าขาวหรือสีเรียบ งดเนื้อสัตว์และเครื่องปรุงรสแรงในช่วง 9 วัน
- ใช้โอกาสนี้เรียนรู้ความหมายของการละเว้นและบำเพ็ญคุณธรรม เช่น เมตตา อดทน และความสงบ
- สำหรับนักท่องเที่ยว ควรวางแผนล่วงหน้าโดยจองที่พักใกล้เมืองภูเก็ต เพราะช่วงงานมีคนเยอะมาก
- เลือกร้านอาหารที่ติดธง “เจ” เพื่อให้มั่นใจว่าเป็นอาหารเจแท้
สรุป
เทศกาลกินเจภูเก็ต คือหนึ่งในประเพณีที่งดงามและทรงพลังของประเทศไทย ที่ผสมผสานศาสนา วัฒนธรรม และการใช้ชีวิตอย่างมีสติไว้ด้วยกันอย่างลงตัว
ไม่ว่าจะเป็นผู้ถือศีลกินผักหรือเพียงผู้ชม การเดินทางมาร่วมงานก็ถือเป็นโอกาสดีในการสัมผัสความศรัทธาและสีสันแห่งวัฒนธรรมไทยใต้
